İşkence devlet politikasıdır

• İşkenceye karşı düzenlenen ortak toplantıda konuşan İHD Eşbaşkanı Öztürk Türkdoğan, “İşkence ve diğer kötü muamele, tüm cumhuriyet tarihi boyunca sistematik bir devlet pratiği olarak varlığını korumuştur” dedi.

İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) 26 Haziran “İşkenceye Karşı Mücadele ve İşkence Görenlerle Dayanışma Günü” nedeniyle ortak basın toplantısı düzenledi. İHD Genel Merkezi’nde düzenlenen toplantıya, İHD Eşbaşkanı Öztürk Türkdoğan ve TİHV Yönetim Kurulu Üyesi Nihat Bulut ile dernek ve vakıf yöneticileri katıldı.

“İşkencesiz bir dünya mümkün” diyen İHD Eşbaşkanı Türkdoğan, dünyanın pek çok ülkesinde devletlerin işkenceyi topluma karşı kullandığını belirterek, “İşkence ve diğer kötü muamele sadece askeri darbeler döneminde değil tüm cumhuriyet tarihi boyunca sistematik bir devlet pratiği olarak varlığını korumuştur” dedi.

Türkdoğan’ın sıralıdğı İHD ve TİHV’in işkenceye karşı ortak talep ve önerileri, özetle şöyle:

• Cezasızlık politikalarına son verilmelidir.
• Yetkililer işkenceyi ve işkenceciyi öven, teşvik eden söylemlerden vazgeçmeli. Kamuya açık bir şekilde kınanmalıdır.
• Gözaltında usul güvenceleri tam uygulanmalıdır. Gözaltı süreleri kısaltılmalı.
• Tümüyle bağımsız bir ulusal önleme mekanizması oluşturulmalı.
• İşkence iddialarının üzerine gidilmeli.

İşkence raporu

İHD Dokümantasyon Birimi ve TİHV Dokümantasyon Merkezi tarafından hazırlanan, “26 Haziran 2020 Tarihi İtibarıyla Türkiye’de Değişik Boyutlarıyla İşkence Gerçeği” başlıklı rapor da kamuoyuyla paylaşıldı:

• TİHV’e 2019’da işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı gerekçesiyle 908 kişi başvurdu.
• İHD Dokümantasyon Birimi’nin verilerine göre ise 2019’da resmi gözaltı yerlerinde 726 kişinin işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı belirlendi.
• TİHV Dokümantasyon Merkezi’nin verilerin göre 2020’nin ilk 5 ayında resmi gözaltı yerlerinde 107 kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldı.
•  TİHV’e başvuranlardan 309 kişi, açık alan ve gösteri sırasında; 170 kişi  ise ev ve iş yeri gibi mekânlarda işkenceye uğradı.
• İHD Dokümantasyon Birimi’nin verilerine göre ise 2019’da resmi olmayan gözaltı yerlerinde ve gözaltı dışındaki yerlerde işkence ve diğer kötü muameleye uğradığını iddia eden kişi sayısı bin 477’dir.
• TİHV verilerine göre 2019’da devlet güçlerinin, toplanma ve gösteri özgürlüğü kapsamında yapılan barışçıl eylem ve etkinliklere saldırısı sonucu 3 bin 741 kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldı, 69 kişi ise yaralandı. 2020’nin ilk 5 ayında ise 754 kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldı, 16 kişi ise yaralandı. Aynı dönemde sokakta ve açık alanda 65 kişi, ev baskınlarında ise 17 kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldı.
• 137 kişi ajanlaştırma dayatmasına maruz kaldı, bunu için işkence ve kötü muamele gördü.
• TİHV’e göre 2019’da hapishanelerde hastalık, intihar, şiddet vb. çeşitli gerekçelerle en az 44 kişi; 2020’nin ilk 5 ayında ise 18 kişi yaşamını yitirdi.
• İHD’ye göre 2020’nin ilk 5 ayında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalan tutsak sayısı en az 633’tür.
• İHD verilerine göre toplam 590’ı ağır olmak üzere bin 564 hasta tutsak var. Tedavileri yapılmıyor, tahliye edilmiyorlar.
• İmralı’da tecrit, kesintisiz olarak devam ediyor.
• 163 bin 032 kişi hakkında soruşturma, bunlardan 48 bin 064’ü hakkında dava açıldı. Buna karşın aynı yıl içinde işkenceden dolayı sadece 766 kişiye dava açıldı. ANKARA