Kemoterapinin genel riskleri

• Bazı kemoterapi ilaçları yıllar veya on yıllar sonra tekrardan kötü huylu bir hastalığın oluşmasına sebep olabilir. Eğer radyasyon tedavisi de yapılmışsa bu risk daha da artar. Tedaviye hazırlık kapsamında yapılanların ve eşlik eden tedbirlerin de yarattığı riskler vardır.

Kemoterapi ilaçları sırf kanser hücrelerine etki etmiyor. Vücuttaki sağlıklı hücreler üzerinde de etkisi vardır.

Birçok ilacın yan etkisi benzerdir. Ancak yan etkilerin şiddeti ilaç kombinasyonuna ve dozuna göre değişebilir.

Önceden var olan hastalıklar ve özel durumlar da etkilidir. Yan etkilerin birçoğunu ek ilaçlarla engellemek veya ortadan kaldırmak mümkün.

Bazı kemoterapi ilaçları yıllar veya on yıllar sonra tekrardan kötü huylu bir hastalığın oluşmasına sebep olabilir. Eğer radyasyon tedavisi de yapılmışsa bu risk daha da artar. Tedaviye hazırlık kapsamında yapılanların ve eşlik eden tedbirlerin de yarattığı riskler vardır.

Ciltte, dokuda veya sinirlerde hasarın oluşması mümkün. Bu yan etkiler, örneğin ağrı, iltihap, yara, duyu bozuklukları kalıcı olabilir.

Kemoterapi ilaçları içindeki bazı maddeler alerjik reaksiyonlara yol açabilir.

Kaşınma ve kabarıklık gibi hafif cilt reaksiyonlarının yanısıra, nefes darlığı ya da dolaşım şoku, yoğun bakım takibi / müdahalesi gerektiren durumlar da görülebilir.

Dolaşım şoku kalpten ana damara giden kanın aniden azalması ile birlikte yaşanan tansiyon şokudur. Organ yetmezliği, felç ve beyin hasarı da yaşanabilir. Bu durumlar bazen kalıcı olabilir.

Kemoterapi bağışıklık sisteminin hücrelerine de etki ettiği için, enfeksiyon riskini arttırmaktadır. Bundan dolayı tedavi esnasında düzenli olarak kan alınmaktadır.

Tedavi esnasında hasta olan insanlardan ve kalabalık ortamlardan uzak durmak önemlidir.

Kemoterapi esnasında bazı aşılar, örneğin Coronavirüsüne karşı geliştirilen aşı yapılabiliyor. Canlı aşılar, yani virüsün ‘hafifletilmiş’ versiyonunu içeren aşılar ise yapılmaması gerekiyor.

Kemoterapi fiziksel anlamda zayıflamaya götürebilir. Yorgunluk sendromu da tedavinin sık görülen yan etkisidir. Özellikle araba, bisiklet vb araçları kullanma yeteneği de kısıtlanabilir.

Haftaya da kemoterapinin spesifik yan etkilerini işleyeceğim.