Konut suç değil haktır!

• Fransa'da hükümetin "tahliye önleme, konut ve boş mekanları işgal edenlere karşı mücadele" adı altında piyasaya sürdüğü yasa tasarısı evsizler ordusunu daha da büyüteceğe benziyor.

“Konut suç değil haktır”, son günlerde sıkça karşılaştığımız bir slogan. Emeklilik yasası öncesinde Fransa’da hükümetin 2 Aralık tarihinde Ulusal Meclis’te oyladığı barınma, kiracı haklarına dair "Kasbaryan-Bergé" yasa tasarısı 31 Ocak tarihinde Senato gündemine taşınacak. Konut krizi mağdurlarını kriminalize etmeye yönelik "Kasbaryan-Bergé" tasarısı mecliste aşırı sağcıların da desteği ile onaylanmıştı. Tasarıda Fransa’da son yıllarda barınma sorunu nedeni ile devlete ait binaları işgal ederek yaşamaya çalışan evsizler için 3 yıl hapis ve 45 bin euro para cezası da öngörülüyor. 2 Aralık'da Ulusal Meclis tarafından ilk okumada kabul edildiğinde sertleştirilen metin, ödenmemiş kiralar nedeniyle kiracıların tahliyesinin önemli ölçüde hızlandırılmasını ve yargı aşamasının devre dışı bırakılmasını öngörüyor. Her şeyden önce tasarı ile hükümet, alternatif konut bulamayanları hapse göndermeyi planlarken, tamamen boş binalarda zorunluluktan sığınan insanlara verilen cezaları artırma peşinde.

3 yıl ceza ve 45 bin euro ile hükümet kimleri hedefliyor? Kiracı kontratı bitipte sosyal konutunu boşaltmayanlar, kiralarını geciktirenler, yargı tarafından evi boşaltması kararlaştırılan ve evi boşaltmayan kiracılar, işgalciler… Liste uzayıp gidiyor. Şu anda Fransa’da 3 milyon 100 bin kişi barınma sorunu nedeni ile devletin kayıtlarında evsiz, evi boşaltmayan kiracı, kontratı bitmiş birey vb. damga ile fişlenmiş durumda.  Tabii yasa tasarısı işi o kadar genişletmiş ki grev günlerinde işyerini eylem nedeni ile işgal eden işçileri de unutmamış ve onları da işgalci olarak cezalandırmayı hedefliyor. Herhangi bir yargılama gerekmeksizin 48 saatlik gözaltı süreci işletilerek, 1 yıl hapis ve 30 bin cezayı bizzat ilgili savcılıklar verebilecek. Cezai yaptırımın 3 yıl ve 45 bin euroya uzanan serüveni ise yargıya bırakılıyor.

Oysa bu ülkede ev kirası vergilerinin yüksekliği nedeni ile, milyonlarla ifade edilen, kira sözleşmesi bulunmayan kiracı bulunuyor. Yasa ile bir nevi konut vergisindeki açığı da gidermeye çalışan hükümetin hedefinde özellikle son yıllarda giderek yükselen kira bedelleri nedeni ile boş bina ve konutları işgal eden yoksullar var. Küçük mülk sahiplerini evlerinin işgal edilmesine karşı koruma kisvesi altında hükümet, aslında yoksul, insanca yaşam koşullarından yoksun ve evsiz kalmak ile karşı karşıya kalan tüm insanlara potansiyel olarak saldırıyor.

Böylece, yargı önünde adliye saraylarını dolduran binlerce dosyanın kesinleşmesi durumunda anında 6 ay hapis ve 7 bin 500 euro cezası da bu yasaya eklenerek koro tamamlanmış oluyor. Hükümetin tahliye önleme, konut ve boş mekan işgal edenlere karşı mücadele diye piyasaya sürdüğü yasa tasarısı  evsizler ordusunu daha da büyüteceğe benziyor. Son bir yıldır özellikle yaşam maliyetinin artması ile insanların kira ve enerji bağlamındaki ödemelerde büyük sorun yaşadığı biliniyor. Yemek, ısınmak ile kira arasında seçim yapmak zorunda kalan milyonlardan bahseder durumunda kaldık.

Fransa'da yüzde 50’si çocuk olmak üzere 300 binden fazla evsiz insan olduğu resmi kayıtlarla belgeli durumda. Sosyal konut bekleyen 2,3 milyon hane, yılda 130 bin sınır dışı etme emri. Buna ek olarak 15 milyon insan kira ödeme sıkıntısı yaşarken, 4 milyon kişi de dahil olmak üzere, kötü halli evlerde yaşadığı barınma sorunu ile ilgili çalışma yapan FASTI’nin raporlarına yansıyor.  

Barınma hakkının benzeri görülmemiş bir şekilde gerilemesi riskiyle karşı karşıya kalan dernekler, toplumsal hareketler ve sendikalar, meclisten geçen yasaya karşı çıkarken, önümüzdeki ayın başında Senato’da oylanacak yasa tasarısına karşı eyleme çağırıyor. 28 Ocak günü saat 14.00’te 75 sendika, siyasi parti, dernek, barınma hakkı için oluşturulan organizasyonun çağrısı ile Paris ve çevresinde yaşayanlar Bastille meydanına çağrılıyor; “Konut suç değil haktır!”