‘Terör’ kılıfı ile polise sınırsız yetki!

• Fransa Senatosu Salı günü, Haziran başında Parlamento’da onaylanan yeni terörle mücadele ve istihbarat yasa tasarısı üzerinde çeşitli değişiklikler yaparak onayladı.

 

Senato’da oylanan yasa ise 2015 yılından bu yana gündemdeydi. Paris’te yaşanan terör saldırılarının ardından Fransa’da ilan edilen OHAL kapsamında çeşitli tedbirler alınmıştı. O dönem söz konusu tedbirlerin kalıcı olarak yasallaşmasını isteyen parlamento bileşimi, 2017 yılı Ekim ayında OHAL’in kalkması ile geçici bir tedbir olarak "İç Güvenlik ve Terörle Mücadeleyi Güçlendirme Yasası"nda (SILT) yer alan geçici tedbirleri yasallaştırmak istediler. Söz konusu tedbirlerin kalıcı olarak Terörle Mücadele Yasası’na dahil edilmesi için hazırlanan yasa tasarısı Covid-19 nedeniyle 2020 baharında gündeme getirilemedi. Üzerinde çalışılan yasa 4 yılın sonunda geçtiğimiz 3 Haziran’da önce Parlamento’da, ardından 29 Haziran günü Senato’da onaylandı.

Peki söz konusu yasada neler yer alıyor? Mevcut ‘Terörle Mücadele Yasası’nda ev araması ve dinleme, fişleme, izleme süreçleri çeşitli kurallara tabi. Ev araması için saat kısıtlaması kaldırılırken, aramalar konusunda polis savcı yetkisiyle, Fransa’da terörle mücadele hakimliği belgesi olmadan harekete geçebilecek. Şu ana kadar aramalar ve dinlemeler savcıların değil, terörle mücadele soruşturma hakimlerinin yetki alanıydı. İbadet yerlerinin, derneklerin kapatılması, söz konusu alanların izlenmesi, üyeleri, başkanları ve tüzel kişiliği hakkında açılacak soruşturma süreçlerine dair değişiklikler ile yeni yasaya göre dernekleri ve kurumları kapatmak geçmişten daha kolay hale gelecek. Aynı şekilde, 2015 olaylarından sonra OHAL kapsamında gündeme gelen sadece şüpheli olduğu için kişilere yönelik kısıtlamalar da söz konusu tasarıda kalıcı hale getirildi.

Terör suçlaması ile en az 5 yıl hapis cezasına mahkum olanlardan serbest bırakılanların idari kontrol ve takip süreçleri de değişti. Yeni yasaya göre yabancı kökenlilerin (Fransız vatandaşlık hakkını elde etmiş olsa bile) oturum hakları elinden alınarak sınır dışı edilmelerinin önü açılırken, yargılama ve cezaevi sürecinden sonra iki yıla kadar izlenmesi öngörülüyor. Yeni yasaya göre Telekom operatörleri tarafından sağlanan internet arama verilerinin analiz edilmesine izin verilirken, teknik takip konusunda ev, kurum ve işyerleri içerisinde polis istediği gibi hareket etme özgürlüğüne sahip olacak.

Devlet sırrı konusunda ise Fransa yine bildiğini okudu. ‘Terörle Mücadele’ adı altında sınırsız fişleme, sınır dışı etme, tutuklama ve yargılama hakkını genişletmeye çalışan Fransa, devlet güvenliği gerekçesi olan dökümanları ise istihbarat bilgisi kabul ederek yargıyla paylaşmama kararı aldı. 50 yıl öncesine dair bazı gizlilik derecesi bulunan dökümanlarda devlete zarar vermediği sürece akademik araştırmalar için erişim serbestliğine açılacak.

Sol ve sosyalist senatörlerin dışında tümden kabul geren yasa tasarısı, devletin kolluk güçlerine ‘terör’ adı altında sınırsız izinler verirken, Fransa’da fişlenmek daha kolay hale geldi. Sadece Fransa’nın ‘terör’ kaygıları değil aynı zamanda yargı işbirliği bulunan tüm ülkelerin Fransa’da yaşayan vatandaşları konusundaki tedbirler de yasada yerini buluyor. Söz konusu ülkelerin talepleri doğrultusunda Fransa bu kişileri fişleyip çeşitli yaptırımlara tabi tutabiliyor.

2015 yılından DAİŞ gerekçe gösterilerek alınan tedbirler şimdi tüm herkesi ilgilendirecek formata getirilerek yasalaşmış oldu. ‘Terör’ kılıfı adı altında toplumsal tüm muhalif dinamiklerin önünü kesmek için her türlü yasa ve yönetmelik hazır hale getirilirken, ülke adeta polis devleti haline gelmiş oldu.