• İsveç’te halk şiiri geleneğini sürdüren ozanlardan biri olan Şahverdi Polat “Solmayan Güneş” isimli şiir kitabı ardından ikinci kitabını çıkarmaya hazırlanıyor. İlk kitabının gelirini ise öz yönetim sürecinde “kardeş” olduğu ailenin kızı Şilan’ın eğitimine aktarıyor.

ARAT ARARAT/BIELEFELD

Hayat bazen çok ilginç tesadüfler yaşatıyor bize. Şahverdi Polat’ı da böyle bir tesadüf anında tanıdım. 68 kuşağında yer almış, önce Türkiye İşçi Partisi ardından Türkiye Komünist Partisi (TKP) içinde mücadele etmiş; Avrupa’da dayısının oğlu Kazım Şenpınar vesilesiyle Kürt Özgürlük Hareketi ile tanışarak Alevi-Kürt olduğunu, yani kendini tanımış. Ben ise Şahverdi Polat’ı, Kazım Şenpınar’ın 52 yaşında yaşamını yitiren oğlu Ahmet Şenpınar’ın cenaze merasiminde okuduğu şiirle tanıdım.

2012’de şiir yazmaya başlayan Şahverdi Polat’ın yaklaşık 750 şiiri bulunuyor. Bu şiirlerden derlediği ilk kitabı “Solmayan Güneş” yayımlandı, ikinci kitap “Solmayan Güneş-2” ise basılmak üzere. “Özlemler birikince yaprak yaprak şiir tarzında döküldü benden” diyor Şahverdi Polat. Biz de onun şiir tadında sohbetini dinlemeye başlıyoruz.

 

 

Sadece annem benimle Kürtçe konuşurdu

Doğduğu Malatya’ya bağlı Kürecik’in sol ve sosyalist bir geçmişi olduğunu belirten Şahverdi Polat, “Buna rağmen ben Aleviliğimi, Kürtlüğümü Avrupa’da öğrendim. Kürt’üm ama ana dilimi bilmiyorum. Türk okullarında asimile olmuştum. Bir tek annem benimle Kürtçe konuşurdu. Kürt hareketi ile de Avrupa’da tanıştım. Özellikle 2014’ten beri Kürt hareketi içinde aktif olarak yer almaya çalışıyorum” diyor.

“Ben hiçbir zaman kendimi şair ya da yazar olarak görmedim” diyor Şahverdi Polat ve ekliyor: “Özellikle 2012’den sonra Kurdistan’da AKP-MHP faşist iktidarının Kürt halkına yaşattığı zulümler, öz yönetim sürecinde yerle bir edilen kentler, HDP’nin oluşumu, Selahattin Demirtaşların, Figen Yüksekdağların verdikleri mücadele beni çok derinden etkiledi. O süreçte başkaldırımı, isyanımı ve tepkimi dile getirmek için küçük dörtlükler yazmaya başladım. Yazdığım dörtlükler çevremin dikkatini çekmişti. Bana ‘Bu yazdıklarını topla, düzenle’ dediler. Ben de öyle yaptım.”

Şiir anlam taşımalı

“İsyanımı şiirlerimle dile getirmeye çalıştım” diyen Polat şöyle devam ediyor: “Şiir benim için ezilmişliği, sömürülmüşlüğü, yok edilmişliği, soykırımı, katliamları bir de özgürlüğü ifade ediyor. Sadece Kurdistan değil, tüm dünya, yaşadığımız çağ özgür değil ki rahat yaşayalım. Yani biz özgür değiliz ki aşk ile ilgili şiir yazalım. Önemli olan yazılan şiirin anlam taşımasıdır.”

İlk kitabı

Sivas katliamından sağ kurtulan Ozan Ali Çağan ve yazar Ragıp Zarakolu’nun katkılarıyla şiirlerini kitaplaştırdığını anlatan Polat, “2019’da 10 bölümden ve 107 şiirden oluşan 'Solmayan Güneş-Gençlere bir sözüm var: Bir el de sen ver…' adıyla Apec Tryck & Förlag AB Yayınevi tarafından basılan ilk şiir kitabımı çıkardım” diyor.

Geliri Şilan’ın eğitimine

Şahverdi Polat şiir yazmakla yetinmiyor; Kurdistan’daki gençlerin eğitimlerine de destek oluyor. Kitabının masraflarını kendisi karşılasa da gelirleriyle Kurdistan’da öğrenci okutuyor. Polat bu anlamlı dayanışmanın başlangıcını şöyle anlatıyor: “O dönem öz yönetim direnişleri nedeniyle yerle bir edilen şehirlerde HDP’nin başlattığı Kardeş Aile Projesi vardı. Ben de bir aileye destek sunuyordum. O ailenin kızı Şilan’la sürekli diyalog içindeydim. Daha sonra Şilan üniversiteyi kazanınca kitabımın tüm gelirlerini onun okul masraflarına gönderme kararı aldım. Kitabın gelirleri yaptığımız sözleşmeyle İsveç’te bulunan Söndermanland Alevi Kültür Merkezi hesabında toplanıyor. Buradan her 3 ayda bir Şilan’a gönderiliyor. Bu sene Şilan’ın üçüncü senesi. Van 100. Yıl Üniversitesi’nde eğitim görüyor. Desteğimden dolayı sürekli sevgisini dile getiriyor. Kendisine ‘Bu bir yardım değil, insanlık görevi. Burukluk yaşama’ diyorum.”

Yeni kitap yolda

Şahverdi Polat ile yeni çıkacak kitapları üzerine konuşmaya devam ediyoruz. Az iş değil 750 şiiri kitaplaştırmak. Polat sona yaklaşan ikinci kitabına ilişkin de şu bilgileri veriyor: “Yeni kitabım Belge Yayınevi’nden basılacak. Kitap, ‘Dört parça bir ana Kurdistan, ‘Direnerek öldüler’ ve ‘Barış Güvercinleri’ olmak üzere üç bölüm ve 133 şiirden oluşuyor. Genellikle şiirlerim Cumartesi Anneleri, Newrozlar, çocuklar, gençler, doğa, gerilla, kadınlar, zulümler, soykırımlar gibi konuları içeriyor. Sürekli yazıyorum. Ülkede yaşananlar bana sürekli yazdırıyor. İkinci kitabın gelirlerini de Nesin Vakfı aracılığıyla çocukların eğitim masrafları için bağışlayacağım.”

Şairlere, ozanlara, yazarlara…

Şahverdi Polat son olarak şairlere, yazarlara, ozanlara bir çağrıda bulunarak sohbetini noktalıyor: “Birçok yazar, şair, ve ozan canlarımız var. Ben isterim ki bu canlarımız kitap gelirlerinin bir kısmını en azından ihtiyacı olan insanlarımız için bağışlasınlar. Ülkedeki binlerce genç ekonomik koşullar nedeniyle üniversite okuyamıyor. Öte yandan cezaevinde binlerce canımız bizim için direniyor. İhtiyacı olan birçok aile var. Gelin onlara yardım edelim.”

 

* * *

Şahverdi Polat kimdir?

1957’de Malatya’nın Kürecik Beldesine bağlı Harunuşağı Köyü’de doğdu. Sırasıyla Antep, Mersin ve Kocaeli’de ilk, orta ve lise eğitimini tamamladı. 68 kuşağından etkilenen Polat, 12 Eylül darbesinde tutuklanarak TKP faaliyetlerinden dolayı 1 yıl Kocaeli Askeri Cezaevi’nde kaldı. 1989 yılından beri İsveç’in Strängnäs şehrinde yaşayan Polat, evli, 3 çocuk babası ve 3 torun sahibi.