Atılacak asgari adım

• Sosyalist Enternasyonal'in Akdeniz toplantısındaki son önermesini, Kürdistan’ı işgal eden ülkelerde atılması gereken ilk asgari adım olarak nitelendiriyorum.

SELİM FERAT

Aklın gücüne yüksek düzeyde inanıyorum.

Türkiye, son günlerde gündemini QSD’nin silahları bırakması üzerine kurmuş bulunuyor.

Kürt siyaseti veya halkın emeğine dayalı aklın gücü, yüzlerce seçenekten arındırılmış, başka bir geleceğe işaret ediyor.

Özellikle Komisyon-İmralı görüşmesinden sonra siyasi arenadaki yaylım ateşi, hipotezler ve görüşmenin gölgesindeki alanlarda çatışmalarda yükselme görüldü. Rojava eksenli tartışmalarda, Türkiye’nin istediğini elde ettiği konusundaki kanıya ağırlık veren Türki kalemler, kendilerini bile ikna etmekten uzak.

Kürdistan sorunu, Türk siyaset gücünün gördüğünden daha etkili bir yerde duruyor. Bunun farkında olan HPG komutanlarından Amed Malazgirt, son açıklamasında, "Türkiye ile yürütülen süreçte tüm sorumluluklarını yerine getirdiklerini belirterek, Rêber Apo serbest bırakılmadan ve Ankara somut adımlar atmadan yeni bir adım atmayacaklarını“ söyledi. Aynı dönemde Al-Monitor’a yaptığı açıklamada PYD Yürütme Konseyi Üyesi Aldar Xelîl, Şam’ın uygulamalarıyla Kürtleri dışlamaya çalıştığını belirterek, şunları ifade etti: “Yeni doğanlar nüfusa kaydedilemiyor, okullar kapalı, üniversite sınavları için diplomalar tanınmıyor. Resmi bir temsilcilikleri bile yok. Bize verdikleri mesaj şu; ‘Suriye’den ayrılın!”

Coğrafik olarak küçük çaplı Rojava’nın dünyanın her ülkesindeki destek nüfusunu toplarsanız, ABD ve Rusya’nın toplamına denk düşebilir. Bundan dolayı Hakan Fidan’ın, 5 metrekarelik bir sahnedeki pozuna hiç aldanmayın. Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkanı İlham Ehmed’in Numedya24’ün sorularına verdiği cevap, yukarıda çapını yüksek tuttuğum Rojava tablosunun çapıyla ilgili realist bir değerlendirme: "QSD’nin silah bırakması konusu sadece QSD ve Özerk Yönetim’i ilgilendiren bir husus değil. Unutmayalım, QSD bölgede oluşturulan DAİŞ Karşıtı Uluslararası Koalisyon’un bir ortağıdır.“

İlham Ehmed, bununla aklın gücüne dayanan bir yol izlese de mevcut durumda, birçok gücün bölgede bulunduğuna dair reel bir resim çiziyor ve çıkarımı şöyle: "Dolayısıyla bizim kadar geçici Şam yönetimi ve uluslararası ortaklarımızı da ilgilendiren bir durum söz konusu."

Rojava’yla ilgili Aldar Xelîl'in önermesi, "Türkiye’de Kürt sorunu çözülürse biz Türkiye’nin en güçlü müttefiki oluruz ve Şam üzerindeki baskı da kalkar” şeklinde.

Türkiye adına ismi konmayan bir adım atılıyor. Atılan adım var, içeriği yok. Konuşanlar var, hiç konuşmayanlar var. Belirsizlik hakim, yakasını ele vermeyen yukardaki adam, aşağıda atılan bir adıma isim koymak isteyenlere kettumiyet mecburiyeti dayatıyor.

Tüm bu gelişmelere paralel, Nêçîrvan Barzanî’nin QSD’nin Suriye ordusuna katılmasının "mantıksız" olduğunu belirtmesini not etmek istiyorum. Hewlêr'de düzenlenen “Ortadoğu’da Güvenlik ve Barış Konferansı”na katılan Mazlum Ebdî’nin  Suriye’de merkeziyetçi yapının geri dönmesinin “imkânsız” olduğunu belirtmesi ve Federe Kürdistan'ın QSD’ye sunduğu  desteği övmesi, Kürdistan’a açılan kapıdaki başka bir kulvara işaret ediyor.

Türkiye’nin bölme çabalarının yanında, Kürtler arasındaki ilişkiler, Rojava bağlamında sahnedeki güçlerin de rolü, yeni gelişmelere yol açacak ve Türkiye’nin duruşu da değişecek hipotezini daha sempatik buluyorum.

Tüm bunlar tartışılırken, Malta’da gerçekleşen Sosyalist Enternasyonal'in Akdeniz Toplantısında, "Kürdistan'ın farklı parçalarını kontrol eden devletlerde temel haklar konusunda kısıtlamalarla karşılaşmaya devam etmektedir" tesbiti yapıldı. Sosyalist Enternasyonal’in önermesi şöyle: "Kürt nüfusu bulunan tüm devletlere kültürel hakları, demokratik katılımı, yerel öz yönetimi ve etnik toplulukların korunmasını güvence altına alan kapsayıcı ve müzakere edilmiş siyasi çözümler geliştirme."

Kürdistan’ı işgal eden ülkelerde atılması gereken ilk asgari adım olarak nitelendirdiğim bu adım da sempatik olarak kabul görebilir.