Mahabad/Rojava konteksinde Kurdistan

Selim FERAT yazdı —

  • Rojava Devrimi’nin ilan edilmesi, Mahabad’ın 66. Yıldönümünde gerçekleşti. Mahabad Kürt Cumhuriyeti’nin bayrağını 66 yıl sonra taşıyanlar, Rojava devrimine öncülük eden kadınlar oldu.

-I-

Mahabad Cumhuriyeti 22 Ocak 1946’da, Kurdistan’ın dört parçasından temsilcilerin katılımıyla ilan edildi.

Mahabad, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin desteğini alarak,  İkinci Dünya Savaşı’nda, İngiliz İşgalinden sonra, savaş diplomasisinin devam ettiği süreçte, İran’da kurulan Azerbeycan Cumhuriyeti akabinde kuruldu.

Mahabad’ın kuruluşuna öncülük eden örgüt, 1942’de kurulan Komala Jiawavewey Kurdistan (Kurdistan'ın Dirilişi)‘ydi.

Doğu Kurdistan’da kurulan Kurdistan’ın Dirilişi Örgütü aynı zamanda Güney Kurdistan’ın Musul, Kerkük, Süleymaniye Rawanduz ve Şaklava bölgelerinde faaliyet gösterdi.

Mahabad Kürt Cumhuriyeti, Peşmerge’ye dayanan, Kurdistan bayrağını ilk asan Kürt düzeni olarak tarihe geçecekti.

Mahabad’ın kuruluşunu ilan eden cumhurbaşkanı Qazî Muhamed, nüfuz sahibi dindar bir aileden  geliyordu. Törende Allah, Kürt ulusu ve Kurdistan bayrağı üzerine yemin etmişti.

11 aylık kısa ve çatışmalı bir dönemden geçse de, Ey Reqib gibi, Kürt ulusunun değerlerini yükselten ve Kürtler’in ölümsüzlüğüne işaret eden, ırkçılıktan arındırılmış bir marşı gelecek nesillere miras bıraktı.

Mahabad Cumhuriyeti’nin hedefleri arasında, Kürtler’in bulunduğu her alanda bağımsızlığın ilan edilmesi,  Şûra (danışma) Meclisleri’nin ve Kurdistan Ulusal Hükümeti’nin kurulmasını oluşturuyordu.

Mahabad, Kurdistan’ın dört parçası için,  yapısal  anlamda tarihi bir dönüm noktası oldu.

Kızıl Ordu’nun 9 Mayıs 1946’de İran’dan çekilmesi ve Moskova yönetiminin İran’la petrol anlaşması imzalamasından 6 ay 9 gün sonra, Qazî Muhamed ve Cumhuriyet’in öncüleri tutuklandılar. Qazî, Cumhuriyet’in ilan edildiği Çarçıra meydanında idam edildi.

-II-

Rojava devriminin başlangıcı, Kobanê kantonunun 19 Temmuz 2012’de ilan edilmesi ile tarihe geçti. Rojava, askeri işgale karşı direnişte doğdu. Rojava, Suriye’de devam eden savaş ekseninde ilan edildi.

Rojava, ABD ve müttefiklerinin konuşlandıkları Rojava’da, Esad rejimini ayakta tutan  Rusya/ İran ortaklığına dayanan güçlerin gerilim alanındaki tarihi fırsatı yakaladı.

Özgüce dayanan ve ABD’nin bölgedeki çıkarları ile devrimin başarısı arasındaki analoğu tarihi fırsata çeviren rafine bir çıkış olarak tarihe geçti.

ABD ve müttefikleri ile bölgedeki sömürgeci Türkiye, İran ve Suriye devletleri, Rusya ve Suudi’lerin sıcak savaş diplomasi çatışmaları ekseninde 10 yıl ayakta durmasını bilen Rojava, Türk işgali ve saldırılarına, kaybetme riski olmasına rağmen, hiçbir güce bağımlı olmamak için direnmeye devam etti.

Rojava, sosyal kurtuluşa dayanan uluslararası kamuoyunun desteğini tercih eden, deyim yerindeyse, tehlikeli yeni bir konseyler girişimine imza attı.

Konseyler; Kürt, Arap, Çeçen ve Hıristiyanlar’a dayanan, kantonal sosyalist bir proje olarak, dünya sosyalistleri için yeni bir umut oldu.

Rojava’nın başarısı, orada yaşayan ulus ve etnik kimliklere, kadınlar öncülüğünde sosyal kurtuluşa, öz savunma güçlerine ( (YPG/YPJ), aktif enternasyonalist dünya kamuoyuna dayanması oldu. 

Rojava Federal Sistemi, direniş mücadelesi sürecinde öncü olma vasfı kazanan bireylerden oluşan, Kürt, Arap, Süryani, Asuri, Ermeni, Türkmen ve Çeçen halklarını temsil edenler tarafından 17 Mart 2016’da ilan edildi.

-III-

Rojava Devrimi’nin ilan edilmesi, Mahabad’ın 66. Yıldönümünde gerçekleşti. Mahabad Kürt Cumhuriyeti’nin bayrağını 66 yıl sonra taşıyanlar, Rojava devrimine öncülük eden kadınlar oldu. Mahabad ve Rojava Kurdistan konteksinde iki ayrı tarihi dönemin aynı kareye düşen, direniş resimleri oldular.

 

Selimferat@web.de

 

 

 

 

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.